Poznaj przyczyny jąkania u dzieci oraz metody jego leczenia

Wśród schorzeń dotyczących płynności mowy, jąkanie jest jednym z najbardziej złożonych. Jego objawy to m.in.: zawahania w wypowiadaniu słów, nienaturalne powtarzanie sylab, zwiększone napięcie mięśniowe, a nawet nagłe ruchy określane mianem tików. Dziecko z trudnościami w płynnym mówieniu może borykać się z problemami komunikacyjnymi, a czasem i emocjonalnymi. Jąkanie bywa zjawiskiem dziedzicznym, choć nie można wykluczyć jego podłoża psychologicznego. W procesie terapii jąkania dla dzieci ważne miejsce zajmują techniki poprawy płynności mowy oraz psychoterapia.

Warto pamiętać, że jąkanie to zaburzenie płynności mowy, manifestujące się niechcianym przerywaniem, powtarzaniem lub zniekształcaniem sylab i słów. Przyczyną takiego stanu jest niewłaściwa koordynacja ruchów mięśni odpowiedzialnych za oddychanie, fonację i artykulację. Historycznie rzecz biorąc, jąkanie było obserwowane już od starożytności. Dotykając nawet do 1% populacji, częściej występuje u chłopców.

Według profesora Zbigniewa Tarkowskiego, specjalisty w dziedzinie zaburzeń mowy, jąkanie to dysfunkcja synchronizacji na trzech poziomach wyrażania się. Pierwszy z nich, semantyczny, polega na trudnościach z płynnym przekazem informacji. Dziecko musi często korzystać z pauz, powtarzać sylaby lub zaczynać zdanie od samogłoski albo dźwięku pośredniego między „e”, „a”, „y”. Drugi, syntaktyczny, objawia się jako trudność w płynnej zmianie struktury składniowej. Dziecko może powtarzać przyimki i spójniki. Ostatni, dotyczący fizjologicznej płynności mowy, charakteryzuje się brakiem synchronizacji ruchów mięśni odpowiedzialnych za oddychanie, fonację oraz artykulację.

Jąkanie u dzieci przybiera różne formy w zależności od etapu rozwoju, na którym się pojawia. Wyróżniamy tu: rozwojową niepłynność mowy, jąkanie wczesnodziecięce oraz samo jąkanie. Rozwojowa niepłynność mowy jest najczęściej obserwowana u dzieci w wieku 2-3 lat. Powodem jest najczęściej niedojrzałość aparatu oddechowego, fonacyjnego oraz artykulacyjnego dziecka, który nie jest w stanie nadążyć za szybkim rozwojem mózgu. Jąkanie wczesnodziecięce najczęściej pojawia się u dzieci przedszkolnych i zawsze wymaga konsultacji logopedycznej. Symptomy to powtarzanie sylab i wyrazów, przeciąganie głosek, trudności z oddychaniem, mrużenie oczu i inne nieregularności podczas próby wypowiedzi.