Rady dla rodziców: Jak pomóc dziecku ograniczyć nadmierną ilość czasu spędzanego przy komputerze?

Rozrywki cyfrowe, takie jak gry edukacyjne, programy do projektowania graficznego oraz gry zręcznościowe i przygodowe, mogą przyczynić się do rozwoju umiejętności poznawczych i intelektualnych naszej pociechy. Niestety, nadejście kłopotów jest nieuniknione, gdy dziecko rezygnuje ze swobodnej zabawy na świeżym powietrzu, treningów sportowych czy spotkań z rówieśnikami na rzecz spędzania czasu przed ekranem komputera.

Dla młodych osób borykających się z nieśmiałością, lękiem czy niepewnością, wirtualna rzeczywistość staje się atrakcyjnym zamiennikiem prawdziwego świata. Nieumiejętność nawiązywania społecznych kontaktów popycha je ku Internetowi, dając szansę na zdobywanie pewności siebie i tworzenie własnego wizerunku. Istnieje ryzyko, że większość z tych dzieci pogłębi swoje obawy przed odrzutem, brakiem tematów do rozmów czy pomysłów na wspólne spędzanie czasu poza graniem w gry.

Intensywne korzystanie z komputera może zakłócić interpersonalne umiejętności komunikacyjne. Dzieci mogą stracić możliwość poznawania nowych osób w rzeczywistym świecie, zamiast tego tworząc relacje wyłącznie z wirtualnymi awatarami, które mogą nigdy nie zaistnieć poza ekranem komputera.

Uzależnienie od komputera, tak jak inne nałogi, jest chorobą. Kiedy gra staje się priorytetem i uniemożliwia wypełnianie codziennych obowiązków, a kontakty społeczne ulegają zakłóceniu – powinniśmy być czujni i podejrzewać uzależnienie od komputera.

Charakterystyczne dla uzależnienia od Internetu lub komputera jest stopniowe zwiększanie ilości czasu spędzanego przed ekranem. Brak dostępu do gier może prowadzić do apatii, drażliwości czy niepokoju. Często zdarza się także, że dziecko kłamie i manipuluje w kwestii ilości czasu spędzanego przy komputerze. Niekiedy presja konsumpcji popycha je nawet do kradzieży, by zdobyć nowy gadżet lub grę.

W procesie uzależnienia od gier kluczową rolę odgrywają czynniki psychologiczne. Kompulsywne granie to próba ucieczki od problemów, rozładowania agresji i ukrywania prawdziwych emocji. Na poziomie biochemicznym, dopamina wzmacnia proces uzależnienia, a endorfiny – tzw. hormony szczęścia – wywołują stan euforii i utrwalają nawyk grania.

Problemy domowe, takie jak konflikty z rodzicami, alkoholizm w rodzinie, rozwód czy nieobecność jednego z rodziców, a także problemy w relacjach z rówieśnikami czy szkolne niepowodzenia mogą skłonić dziecko do uciekania w świat gier czy Internetu.